Overzicht

Voorzorgsmaatregelen bij gebruik valproaat door mannen met kinderwens

  • 7 februari 2024

Er is een mogelijk verhoogd risico op ontwikkelingsstoornissen in de hersenen bij kinderen van vaders die kort voor of tijdens de bevruchting valproaat gebruikten. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert mannen die medicijnen met de stof valproaat gebruiken om voorzorgsmaatregelen te nemen. 

Beeld: iStock

Medicijnen met valproaat of valproïnezuur zijn bedoeld voor de behandeling van een bipolaire stoornis of epilepsie. Soms gebruiken mannen deze medicijnen buiten de officiële productinformatie (off-label) ook tegen migraine.

Resultaten onderzoek

Het is al langer bekend dat deze stof bij zwangere vrouwen schadelijk is voor het ongeboren kind. Vanwege dit risico werden de fabrikanten verplicht om onderzoek te doen naar kinderen van wie de vaders kort voor en tijdens de bevruchting valproaat gebruikten. Uit het onderzoek komt naar voren dat er mogelijk een verhoogd risico is op ontwikkelingsstoornissen bij kinderen als de vaders in de 3 maanden vóór de bevruchting valproaat gebruikten. Het gaat dan om ontwikkelingsproblemen die al in de vroege kinderjaren beginnen, zoals autisme, verstandelijke beperkingen, communicatiestoornissen, ADHD of bewegingsstoornissen.

Advies aan zorgverleners

Het CBG adviseert het volgende aan zorgverleners die valproaat voorschrijven.

  • Bij voorkeur wordt een behandeling met valproaat alleen gestart en gecontroleerd door specialisten in epilepsie, bipolaire stoornis of migraine;
  • Informeer patiënten over het mogelijke risico en bespreek of valproaat de meest geschikte behandeling is;
  • Bespreek met (mannelijke) patiënten de noodzaak van effectieve anticonceptie, óók voor de vrouwelijke partner, tijdens het gebruik van valproaat en gedurende minstens 3 maanden na het staken van de behandeling;
  • Adviseer patiënten om geen zaad te doneren tijdens de behandeling of gedurende minstens 3 maanden na het staken van de behandeling;
  • Voorzie (mannelijke) patiënten van het nieuwe risicominimalisatie-materiaal, zodra dat beschikbaar is;
  • Bestaande voorzorgsmaatregelen voor vrouwen die valproaat gebruiken blijven van kracht.

Zie het volledige bericht op de CBG-website.