Ons land kent zo'n kwart miljoen (!) 60-plussers met hartfalen, zonder dat ze dat weten. Ook huisartsen herkennen niet altijd de symptomen, omdat deze vaak gepaard gaan met chronische aandoeningen zoals diabetes of COPD. De nieuwe NHG-standaard hartfalen benadrukt het belang van bijtijdse diagnostiek. Cardioloog Petra van Pol vat de kern van deze standaard bondig samen: 'Snelle herkenning, optimaal behandelen en laagdrempelige samenwerking tussen huisarts en cardioloog. Want hartfalenzorg doe je samen!'
Sinds 2000 is Van Pol werkzaam als cardioloog met aandachtsgebied hartfalen. Vanuit deze functie was ze in 2016 betrokken bij de Landelijke Transmurale Afspraak hartfalen: de basis voor de organisatie van regionale samenwerking tussen eerste en tweede lijn. "Die afspraken zijn geïncorporeerd in de nieuwe NHG-standaard hartfalen", constateert ze tevreden. "Tevens sluit de NHG-standaard nagenoeg naadloos aan op de nieuwe richtlijn hartfalen van de European Society of Cardiology, ESC: de richtlijn voor alle cardiologen in Europa."
"Als cardiologen te laat in beeld komen, is het hart al zo aangedaan dat het proces onomkeerbaar is."
Hartfalen (te) vaak onontdekt
De laatste jaren is er meer aandacht voor hartfalen. Van Pol is daar blij mee. "Nog steeds weten veel 60-plusser niet dat klachten als kortademigheid, gezwollen enkels, vermoeidheid of verminderd inspanningsvermogen kunnen wijzen op hartfalen. Voor huisartsen is het een lastige diagnose. Maar als cardiologen te laat in beeld komen, is het hart al zo aangedaan dat het proces onomkeerbaar is en wij alleen nog maar kunnen bijsturen. Vroege onderkenning is essentieel, dan kun je meer doen aan de onderliggende oorzaken."
Het belang van een ECG en (NT-pro)BNP
Haar dringende oproep aan huisartsen luidt dan ook: "Denk bij dergelijke klachten ook aan hartfalen en kies in dat geval voor de combinatie van een ECG en bepaling van BNP of NT-proBNP. Bij afwijkende uitslagen moet er altijd aanvullend onderzoek/echocardiogram volgen. Dat is echt de key-boodschap!
Veranderingen
De nieuwe NHG-standaard hartfalen geeft de cardioloog een grotere rol bij de diagnostiek en instelling op medicatie. Daarnaast is de onderverdeling in systolische en diastolische hartfalen aangepast op basis van internationale richtlijnen en is nu gebaseerd op de linkerventrikelejectiefractie (LVEF), met onderscheid tussen behouden, matige en verminderde LVEF. Ook zijn er enkele veranderingen in het medicamenteus beleid. Zie alle informatie op de site van het NHG, met tevens een korte toelichtende film.
Klik hier en lees meer over hoe NT-proBNP u kan helpen bij het ondersteunen van uw klinische beslissingen binnen het zorgpad van de hartfalenpatiënt.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Roche Diagnostics
Tekst: Gerda van Beek